به نام خدا
تاریخچه گروه رادیولوژی:
رشته تکنولوژی رادیولوژی در سال ۱۳۴۴ تحت نظارت دانشکده پزشکی و در بیمارستان نمازی شیراز تأسیس شد. پس از انقلاب اسلامی مکان این آموزشگاه به ساختمان الحاقی بیمارستان شهید دکتر فقیهی انتقال یافت. این رشته تا سال ۱۳۶۵ در مقطع کاردانی پذیرش دانشجو داشت. از سال ۱۳۶۵ اولین دوره کارشناسی ناپیوسته رادیولوژی در دانشگاه علوم پزشکی شیراز پس از دانشگاه تهران به راه افتاد و دو تن از فارغ التحصیلان این دوره جهت مربیگری این گروه جذب شدند. گروه رادیولوژی در ساختمان الحاقی بیمارستان شهید فقیهی کار خود را با یک عضو هیات علمی و سه کارشناس و بدون وجود هیچ گونه آزمایشگاه تخصصی ادامه داد. در سال ۱۳۸۲ گروه به محل بیمارستان حضرت علی اصغر (ع) واقع در خیابان شهید مشکین فام انتقال یافت. تا سال ۸۴ که گروه در مقطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته دانشجو می پذیرفت، گروه برای تدریس بیشتر دروس از اعضای هیئت علمی و غیر هیئت علمی دانشگاه با مدارک کارشناسی ارشد و دکترا استفاده می نمود. در همین سال گروه به دانشکده پیراپزشکی (محل فعلی ) انتقال یافت و آزمایشگاه فیزیک پایه گذاری شد.
یک عضو هیآت علمی با مدرک دکترا در سال ۱۳۸۳جذب گروه گردید. سیاست گروه از سال ۸۴ به بعد در جذب هیئت علمی و گسترش آزمایشگاه ها و تاسیس رشته های تحصیلات تکمیلی بوده است. در همین راستا سال ۱۳۸۶ یک مربی با مدرک کارشناسی ارشد به اعضای هیئت علمی گروه اضافه شد و همچنین در سال های ۸۸ و ۹۱ نیز دو تن با مدرک دکترای فیزیک پزشکی به بدنه ی هیئت علمی گروه اضافه شدند. در سال بعد اولین دوره کارشناسی پیوسته رادیولوژی پذیرش شده و در همین سال دوره کارشناسی ارشد رادیوبیولوژی و حفاظت جهت این گروه تأیید گردید. در سال ۱۳۸۸ اولین دوره کارشناسی ارشد رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی با پذیرش سه دانشجو کار خود را آغاز نمود
در راستای سیاست گسترش و تجهیز آزمایشگاهای گروه رادیولوژی آزمایشگاه فیزیک عمومی در سال ۱۳۸۸ ارتقاء یافت و تجهیزات بیشتری برای این آزمایشگاه خریداری گردید، همزمان آزمایشگاه دوزیمتری نیز تجهیز شد، کیت کامل کنترل کیفی نیز در همین سال خریداری گردید و آزمایشگاه دزیمتری و حفاظت عملا" راه اندازی گردید آزمایشگاه رادیوبیولوژی و حفاظت با وسایل و امکانات کشت سلولی در سال ۱۳۸۹ تأسیس شد تا در امور آموزشی و انجام پایان نامه ی دانشجویان کارشناسی ارشد از آن استفاده گردد. در راستای تجهیز این آزمایشگاه و با پیگیری معاون پژوهشی وقت دانشکده افزایش طرح های پژوهشی پایان نامه ای و غیر پایان نامه ای دستگاه Real time PCR در سال ۱۳۹۲ خریداری ، نصب و راه اندازی گردید.
با خرید دستگاه رادیوگرافی ۳۰۰ میلی آمپر و تجهیز اتاق رادیوگرافی در سال ۱۳۸۹ آزمایشگاه پرتوشناسی تأسیس شد تا قسمتی از تست های کنترل کیفی توسط دانشجویان در دانشکده ی پیراپزشکی صورت پذیرد. این آزمایشگاه پس از فوت زود هنگام یکی از اعضای هیئت علمی به نام ایشان مزین شد و امروزه آزمایشگاه پرتوشناسی دکتر رایگان شیرازی نامیده می شود. در ادامه ی تجهیز این آزمایشگاه سال ۱۳۹۲ یک عدد فانتوم آموزشی با قابلیت تصویربرداری اشعه ایکس ( تضعیف اشعه ی ایکس معادل بافت های بدن انسان) و سونوگرافی جهت آزمایشگاه پرتونگاری خریداری گردید. در راستای تجهیز این آزمایشگاه در سال ۱۳۹۵ دستگاه CR جهت آزمایشگاه پرتونگاری خریداری گردید، که پس از آن، از سال ۱۳۹۶ تا کنون کارآموزی های ۱ و ۲ و قسمتی از کارآموزی در عرصه ۲ و ۴ به آزمایشگاه های گروه انتقال یافت که اولا" باعث شروع کار عملی دانشجویان بر روی فانتوم شده است که در نتیجه ی آن اشتباه کارآموزان در تابش دهی بر روی بیماران اعمال نشده و تکرار رادیو گرافی ها بر روی فانتوم انجام شده و به بیماران تابش اضافه ای نمی رسد. ثانیا" این کار باعث کاهش بار کارآموزی در بیمارستان های دانشگاه شده است.
در جهت سیاست گسترش گروه و جهت آشنایی بیشتر دانشجویان رادیولوژی با دستگاه های تصویربرداری و استفاده ی بهینه از فضای آموزشی دانشکده در سال ۱۳۸۸ یک عدد دستگاه رادیوگرافی دندان (PA) متعلق به بیمارستان خلیلی و در سال ۱۳۹۱ یک دستگاه اسکنر سی تی اسکن اسپیرال متعلق به بیمارستان شهید فقیهی جهت استفاده از نرم افزار های کامپیوتری به آزمایشگاه پرتوشناسی به گروه رادیولوژی دانشکده پیراپزشکی انتقال یافت. همچنین یک عدد دستگاه سونوگرافی از بیمارستان شهید فقیهی به آزمایشگاه دزیمتری و حفاظت منتقل شد که از این دستگاه ها در دروس کارآموزی در عرصه (۱) و (۲) استفاده شده است.
از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ آزمایشگاه تصویربرداری و شبیه سازی با نرم افزارهای شبیه سازی کامپیوتری و تصویربرداری راه اندازی شد. در ادامه ی سیاست های گسترش رشته های تحصیلات تکمیلی، گروه رادیولوژی جهت تاسیس دوره ی کارشناسی ارشد فناوری تصویربرداری از سال ۱۳۹۴ اقدامات لازم را انجام داده است که در آذر ماه سال جاری (۱۳۹۷) دانشگاه علوم پزشکی شیراز با این تاسیس رشته موافقت نموده است. در حال حاضر تقاضای تاسیس رشته کارشناسی ارشد فناوری تصویربرداری به شورای گسترش وزارت بهداشت ارسال شده است و در انتظار بازدید هیات بورد فیزیک پزشکی جهت تایید میباشد. از طرفی گروه رادیولوژی دانشکده پیراپزشکی با همراهی گروه فیزیک پزشکی دانشکده پزشکی جهت تاسیس رشته دکترای فیزیک پزشکی اقدامات اولیه را انجام داده و تفاهم نامه های لازم را برقرار نموده اند تا با همکاری تیم اعضای هیات علمی در آینده ای نزدیک تاسیس دوره دکترای فیزیک پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی شیراز راه اندازی گردد.
تاریخچه دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته رادیوبیولوژی گروه:
پذیرش دانشجو در رشته رادیوبیولوژی مقطع کارشناسی ارشد در سال ۱۳۸۸ درگروه رادیولوژی دانشکده پیراپزشکی شیرازهمزمان با مدیریت جناب آقای دکتر مازیار مهدوی آغاز گردید. بعد از ایشان طی سالهای ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۲ سرکار خانم کشکولی بعنوان مدیر گروه انتخاب گردیدند. همزمان با شروع ماموریت آموزشی دوره دکترای جناب آقای دکتر مهدوی، گروه جهت جذب هیات علمی تمام وقت جدید اقدام نمود و لذا جناب آقای دکتر رضا فردید از ابتدای سال ۱۳۹۲ بعنوان عضو هیات علمی تمام وقت گروه و همزمان با سمت معاون پژوهشی دانشکده مشغول به فعالیت شدند. سپس مدیریت گروه از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۴ برعهده جناب آقای دکتر محمد امین مصلح شیرازی بود. جناب آقای دکتر غلامحسین حدادی از سال ۱۳۹۵ تا اسفند ۱۳۹۶ عهده دار مدیریت گروه رادیولوژی شدند و از فروردین ۱۳۹۷ تا شهریور ۱۳۹۹ مجددا جناب آقای دکتر مازیار مهدوی به عنوان مدیر گروه انتخاب شدند. اکنون جناب آقای دکتر رضا فردید مدیریت گروه را عهده دار هستند. طی سالهای ۱۳۸۸ تا کنون ۱۲ دوره دانشجو در این رشته و مقطع گرفته شده اند که هر سال بطور متوسط ۵ دانشجو پذیرفته شده این دوره می باشند. تا کنون ۵۶ دانشجو زیر نظر و هدایت اعضا هیات علمی گروه، موفق به فارغ التحصیلی از این مقطع با موضوعات مرتبط با رسالت و اهداف رشته شده اند. اکنون ۲۴ دانشجو در حال تحصیل می باشند. گروه در حال حاضر دارای ۴ هیات علمی تمام وقت و همچنین ۲ هیات علمی مدعو می باشد.
رسالت رشته رادیولوژی:
رسالت رشته رادیولوژی تربیت کارشناسانی است که به روشهای تصویربرداری پزشکی در مدالیته های مختلف عکسبرداری ساده و باکنتراست، روشهای تخصصی و آنژیوگرافی، ماموگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT Scan) و تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI) به خوبی آشنا باشند و بتوانند در مراکز تصویربرداری پزشکی در کنار رادیولوژیست انجام وظیفه نمایند. این افراد با فن آوری مدرن تصویربرداری و روش بکارگیری تجهیزات مربوط و نیز روشهای نگهداری و کنترل کیفی آنها آشنا می شوند تا ضمن استفاده صحیح از دستگاههای تصویربرداری و تهیة تصاویر باکیفیت، خود، همکاران و بیماران محترم را از خطر پرتوگیری نابجا مصون نگه دارند.
تصاویر تهیه شده توسط رادیولوژیست مرکز از نظر تشخیصی مورد کنکاش قرار گرفته، گزارش تشخیصی برای ارائه به پزشک درمانگر آماده می گردد.
برنامه آموزشی این رشته به گونه ای تدوین شده است که اهداف زیر را محقق سازد:
· نیاز به خدمات تصویربرداری پزشکی جامعه همزمان با پیشرفت تکنولوژی در حیطة پزشکی و سلامت برآورده گردد.
· از روشهای جدید تدریس در حوزه نظری و کارورزی استفاده گردد.
· نظر به دگرگونی و پیشرفت در فن آوری تصویربرداری و معرفی مدالیته های مختلف در این عرصه، فارغ التحصیلان قادر به همگام شدن با پیشرفتهای جدید و بروز کردن آموخته های خود باشند. در این راستا دانشجویان با تکنیکهای تصویربرداری از صورت، فک و دندان، تراکم‌سنجی استخوانها آشنا خواهند شد.
· در عرصة مدیریتی قادر به اداره یک مرکز تصویربرداری به عنوان مسؤل بخش باشند.
رسالت رشته کارشناسی ارشد رادیوبیولوژی:
رشته کارشناسی ارشد رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی (Master of Radiobiology and Radiation Protection) از گرایشهای رادیولوژی است که جهت پیشگیری از عوارض اشعه ناشی از پرتوهای دستگاه رادیولوژی راه اندازی شده و درحوزه های دزیمتری و حفاظت بیمارستانی و صنعتی کاربرد فراوان دارد .این رشته یکی دو سال پس از کشف اشعه ایکس و رادیواکتیویته متولد شد و به سرعت رشد کرد و امروزه با پیشرفت علوم زیستی از جمله علوم سلولی و مولکولی و ژنتیک در حال توسعه همه جانبه است.
هدف و رسالت رشته رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی تربیت متخصصانی است که بتوانند در زمینه های حرفه ای مثل کنترل اثرات بیولوژیک پرتوها، حل مسائل رادیولوژی، مراقبتهای فیزیکی و بهداشتی کارکنان مراکز مربوطه و جلوگیری از احتمال وقوع حوادث و سوانح پرتویی در آن مراکز فعالیت کنند.
از سال ۱۳۹۸ کوریکولوم رشته به کارشناسی ارشد رادیوبیولوژی تغییر یافت (حذف حوزه حفاظت پرتویی) و بروز رسانی شد و لذا در حال حاضر رشته بصورت تخصصی بر اثرات بیولوژیکی پرتوهای یونیزان یا غیر یونیزان میپردازد. لازم به ذکر است این رشته مصوب هیات بورد فیزیک پزشکی و رادیوبیولوژی کشوری میباشد و بعنوان رشته علوم پایه جهت علوم کاربردی-بالینی از جمله رادیولوژی تشخیصی، رادیوتراپی، پزشکی هسته ای و ... محسوب میشود و مسلما با توسعه این رشته در آینده شاهد ارتقا در سلامت مرتبط با پرتوگیری (حرفه ای یا سوانح) خواهیم بود.
با آرزوی توفیق
